Haluksy – przyczyny wstydliwego schorzenia palucha koślawego

Źródło bólu, dyskomfortu i obniżenia samooceny. Haluks, czyli nieestetyczna zmiana na stopie, określana koślawym paluchem. Objawia się deformacją stopy – nieestetyczną naroślą lub odchyleniem palucha. Może dotyczyć pojedynczego palca, ale także całego przodostopia. Schorzenie występuje u dzieci, kobiet oraz mężczyzn, niezależnie od wieku. Najliczniejszą grupą, której dotyczy zniekształcenie stopy, stanowią kobiety, statystyki nie kłamią – to właśnie panie najczęściej narażone są na halluksy. Przyczyny powstawania tego schorzenia właśnie tak często u tej płci nie są jednak tajemnicą. Czytaj dalej, a dowiesz się jakie są przyczyny powstawania haluksów oraz co powoduje pogłębianie się powiązanych stanów zapalnych!

Nawigacja:

• Przyczyny haluksów a bolesny rozwój schorzenia
• Od czego są haluksy najczęściej?
• Co poza genetyką ma jeszcze wpływ?

Gdy zauważymy u siebie haluksy przyczyn musimy szukać w nawykach i genetyce

Deformacja stopy, określana haluksem jest chorobą zwyrodnieniową. W nazewnictwie występuje również często jako paluch koślawy. Przyczyny i objawy tego schorzenia są głównym elementem, który znacząco wpłynął na te nazewnictwo, tj. – przyśrodkowego odchylenia wiodącej kości śródstopia oraz odchylenia bocznej osi palucha. Haluksom towarzyszy równie często – nieestetyczna narośl na palcu, wokół której pojawia się zaczerwienienie. Zmiana na stopie powoduje dyskomfort – związany z odczuwanym silnym bólem oraz wyglądem deformacji, który w wielu przypadkach uniemożliwia noszenie odkrytych butów. W zaawansowanym stadium haluksy mogą wywoływać silny ból podczas ruchu, utrudniając poruszanie się i naturalną mechanikę organizmu.

Schorzenie dotyczy najczęściej dzieci i dorosłych kobiet

Badania wykazują jednak, że to damskie grono jest najbardziej narażone na rozwój schorzenia. Aż 90. procent kobiet boryka się z problemem zniekształcenia stopy, wywołanym przez haluksy. W ich przypadku łatwiej niż u mężczyzn o przeciążenie stopy. Kobiety mają dużo słabszy aparat więzadłowy, którego obciążenie – skutkuje jako początek haluksów. Bardzo ważne w leczeniu jest odpowiednio wczesne zdiagnozowanie problemu i rozpoczęcie profilaktyki. W zależności od stopnia zaawansowania schorzenia – stosuje się metody zapobiegawcze lub operacje. Właśnie dlatego to jak powstają haluksy ma bardzo ważny wpływ w kontekście późniejszego leczenia.

Przyczyny haluksów a bolesny rozwój schorzenia

Ból, który towarzyszy haluksom w początkowym stadium, gdy nie jest uciążliwy i nie utrudnia codziennych aktywności – jest bagatelizowany. Rozwój schorzenia wiąże się nie tylko z natężeniem dolegliwości, ale również wystąpieniem zmiany w obrębie stopy w postaci deformacji. Nieestetyczny wygląd dolnej części kończyny oraz silny ból powodują, że chory szuka rozwiązania, aby uśmierzyć objawy haluksów. Wizyta u specjalisty i postawienie przez niego diagnozy po wykonaniu szeregu badań – są niezbędne w profilaktyce schorzenia. Haluksy mogą mieć podłoże genetyczne i powstać w wyniku rodzinnych predyspozycji do zachorowania na tę dolegliwość.

Źródła przyczyn haluksów można również szukać w innych czynnikach

• Kontuzje wywołane przez nadmierny wysiłek, co najczęściej dotyczy mężczyzn. Ból nie pojawia się od razu, a daje o sobie znać wraz z upływem czasu.
• Reumatyzm i powikłania z nim związane.
• Brak ruchu również nie jest dobry dla zdrowia i stóp, co w relatywnie niedługim czasie przekłada się na ich kondycje.
• Wrodzona wiotkość lub długość palców.
• Częste utrzymywanie pozycji stojącej.
• Nadwaga i długotrwała otyłość.
• Operacja związana z amputacją palca.
• Rozwinięte płaskostopie.
• Urazy mechaniczne.
• Niedopasowane obuwie (o nich niżej – klik).

Od czego są haluksy najczęściej? Odpowiedzią jest genetyka!

Wzajemne podobieństwo członków rodziny wynika z uwarunkowań genetycznych i to właśnie w niej często upatruje się pierwotne początki haluksów. Dziedziczone poza kolorem oczu, włosów, wzrostem mogą być także predyspozycje do zachorowań na określone schorzenia. Jeżeli w Twojej rodzinie mama, babcia oraz dalsze krewne lub odwrotnie – ojciec, dziadek itd. borykali się z konkretnym problemem, istnieje duże prawdopodobieństwo, że wystąpi ono także u ciebie. Zachorowanie na haluksy, jak pokazują badania – znacznie częściej dotyczy kobiet. Mają one dużo bardziej wrażliwe na przeciążenia stopy, aniżeli mężczyźni. W wyniku genów – haluksy mogą wystąpić u dziewczynek w wieku dziecięcym, nastoletnim i młodzieńczym. Schorzenie wynika w takich przypadkach, najczęściej z nieprawidłowego rozwoju powierzchni stawu śródstopno-palcowego, nadmiernego obciążenia przykostki na stopach, wiotkości tkanki łącznej intensywniejszej niż w populacji, specyficznego ustawienie kości śródstopia oraz egipskiego kształtu stopy – paluch (kręgosłup cierpi na tym przez nienaturalne ułożenie szkieletu) jest dłuższy niż drugi palec.

„W mojej rodzinie haluksy to kobiecy problem – chorowały na nie moja babcia oraz mama. Teraz dopadły również mnie. Początkowo jedyną dolegliwością, która im towarzyszyła – był delikatny ból, nie utrudniający codziennego funkcjonowania. Nieleczone haluksy pogłębiły się do tego stopnia, że musiałam całkowicie zrezygnować z noszenia odkrytych z przodu butów. Na palcach pojawiły się czerwone narośle, które poza tym, że wprowadzają mnie w kompleksy – okropnie bolą. Po konsultacji z lekarzem dowiedziałam się, że jedyną drogą polepszenia wyglądu moich stóp i uśmierzenia bólu jest operacja. Nie należy bagatelizować pierwszych objawów choroby, bo dzięki odpowiednio wcześnie rozpoczętej profilaktyce, można uniknąć pogłębienia dolegliwości” – opowiada o swoim problemie 29.letnia Aleksandra.

Haluksy nie są jednak tylko i wyłącznie kobiecym problemem. Zarówno w sposób genetyczny, jak i nabyty w inny sposób – mogą pojawić się u osób w każdym wieku i niezależnie od płci.

Co poza genetyką ma jeszcze wpływ? Nieodpowiednie buty!

Zadaniem butów nie jest piękne prezentowanie się na stopie, a jej ochrona, zapewnienie komfortu i wygody podczas ruchu. Wiele osób jednak o tym zapomina – przede wszystkim kobiety, kierując się przy wyborze nowego modelu obuwia pierwszym czynnikiem. Nie bez przyczyny to właśnie u kobiet haluksy występują częściej, aniżeli u mężczyzn. Poza genetyką i mniejszą wytrzymałością stopy – przyczyna haluksów i jego częstego występowania u kobiet tkwi w regularnym noszeniu wysokich butów z ostrym czubkiem i tzw. ostrogami czy po prostu butów na obcasie. Poza tym, że są wysokie, często mają wąski czubek, który sprzyja powstawaniu haluksów. Szpilki wydłużają i wysmuklają sylwetkę, ale robią to kosztem zdrowia – nie trzeba chyba podkreślać, co jest w życiu ważniejsze.

„Coraz częściej do mojego gabinetu zgłaszają się z problemem haluksów kobiety w wieku 30-40 lat. Wywiad i badania nie pozostawiają żadnych niejasności – schorzenie w większości przypadków wywołane zostało przez regularne noszenie butów na wysokim obcasie. Buty te powinny być ubierane okazjonalnie, gdyż wysoki obcas mechanicznie przenosi środek ciężkości ciała, skutkując podkurczeniem palców oraz mięśni łydki. W perspektywie czasu takie ułożenie stopy powoduje jej zniekształcenie” – mówi ortopeda Józef Konopko.

Jeśli nie powyższe? To haluksy od czego jeszcze powstają?

Od czego robią się haluksy jeżeli już wykluczyliśmy problemy związane z genetyką, niedopasowanym obuwiem oraz nawykowymi zachowaniami, które powtarzamy na co dzień? Oczywiście są jeszcze inne czynniki, które powodują rozwój haluksów. Są one jednak najczęściej związane już z bardzo zaawansowanymi patologami stóp oraz predyspozycjami do zniekształceń, które wynikają z nabytych czynników chorobowych. Są to jednak sytuacje na tyle rzadkie i unikalne, że każdy pojedynczy przypadek należałoby omawiać indywidualnie z przedstawieniem charakterystyki i predyspozycji konkretnego pacjenta.

Podsumowując

Niezależnie od stopnia natężenia dolegliwości i objawów – należy pierwsze oznaki zmian skonsultować z lekarzem. Wczesna profilaktyka może uchronić przed rozwojem choroby i jego konsekwencjami.

Polecamy również powiązane artykuły:

• Wybór i przygotowanie odpowiednich butów na haluksy
• Profilaktyka na schorzenia stóp i zapobieganie haluksom

Bibliografia: 

1. Fizjoterapia. G Ebelt – Paprotny, London : Elsevier Health Sciences Poland, 2012.
2. Hallux valgus. Hallux rigidus.  Nikolaus Wülker, Germany, 1992